Henrico Hendriksen zag twee jaar geleden in Museum Lunteren een door hem in 1994 geschreven werkstuk over de lokale verzetshelden in hotel De Wormshoef in Lunteren. Het was aanleiding om opnieuw in de oorlogsgeschiedenis te duiken en (meer) informatie te verzamelen. Ditmaal wordt het eindresultaat een boek en als het meezit verschijnt het voorjaar 2021. ,,Het is gigantisch hoe de Duitsers destijds door dit gebied geraasd hebben. Daar kom ik steeds meer achter.”

Als leerling van het Johannes Fontanus College in Barneveld kreeg Hendriksen een kwart eeuw geleden de opdracht om voor het vak Geschiedenis een werkstuk te schrijven. ,,De opdracht was je te beperken tot een lokaal onderwerp. Ik woonde toen in Lunteren en fietste dagelijks langs hotel De Wormshoef. Bij mijn opa en oma las ik over de lokale verzetshelden in De Wormshoef en omdat de Tweede Wereldoorlog mij in die tijd sowieso intrigeerde, besloot ik over de intrek van de Sicherheitsdienst in hotel De Wormshoef in 1944 te gaan schrijven.” Henrico Hendriksen deed de nodige literatuurstudie, nam een aantal interviews af en mocht bij de gemeente Ede archiefonderzoek doen. Dit was uiteindelijk goed voor het cijfer 8. ,,In die tijd las ik veel boeken over de oorlog en de opdracht sprak me dan ook aan.”

ADVIES De destijds 16-jarige leerling liet zijn werkstuk aan verschillende mensen zien en kreeg regelmatig het advies om het uit te geven. ,,Daar zat ik toen niet op te wachten. Ik had op die leeftijd andere prioriteiten.” Het werkstuk kwam bij de Jac. Gazenbeek stichting terecht en vervolgens – ,,ik heb geen idee hoe dat toen precies is gegaan” – bij Museum Lunteren. ,,Ooit heb ik bericht gekregen dat het in dat museum is opgenomen. Voor mijn gevoel zat het ergens in een doos op zolder. Eigenlijk ben ik het gewoon uit het oog verloren.”

Wow pap, je ligt in het museum

In 2018 kwam daar verandering in toen Hendriksen met dochter Amara op de Oud Lunterse Dag langs Museum Lunteren liep. ,,Ik raakte daar aan de praat met de heer Van Koesveld en vertelde hem over de ooit door mij geschreven scriptie. Hij vroeg ons met hem mee te lopen het museum in waar een expositie over de Tweede Wereldoorlog was.” Toen bleek dat het werkstuk uit midden jaren negentig een plek in de expositie had gekregen. ,,Wow pap, je ligt in het museum”, luidde de reactie van trotse dochter Amara. ,,Het is heel apart om na zo’n lange tijd je eigen werkstuk weer te zien en dan een reactie van je dochter te krijgen”, geeft Hendriksen aan. Het spoorde de Edenaar aan om te doen wat hij ruim 25 jaar eerder niet zag zitten; namelijk het omzetten van de pennenvruchten in een heus boekwerk.

Anderhalf jaar geleden werd begonnen met het herschrijven van het werkstuk. Het moet een boekje opleveren over de verzetshelden die in De Wormshoef gevangen zaten en gezwegen hebben, terwijl ze zwaar mishandeld werden. ,,Er gaat een wereld voor me open”, zegt Hendriksen. ,,Via met name internet is tegenwoordig veel meer informatie beschikbaar. Destijds kwam ik niet verder dan boeken lezen en wat interviews afnemen. Ik besefte toen nog niet dat er in slechts vijf maanden tijd zoveel verzetshelden gevangen gezet zijn in De Wormshoef en dat het verhaal dat ik schreef nog lang niet af was. De verhalen die ik inmiddels ken, maken diepe indruk op mij. Dat zorgt ervoor dat ik nog meer voel dat dit verhaal vertelt moet worden.” Waar in het werkstuk vijftien verzetslieden met naam genoemd werden, zijn dit er inmiddels al ruim 130. ,,Ik vind steeds nieuwe verhalen van destijds en word soms misselijk als ik lees over de mishandelingen en vernederingen in de oorlog. Dan moet ik echt even stoppen met informatie zoeken.”

DOORSPITTEN Momenteel is Hendriksen dagelijks bezig met het doorspitten van boeken, websites en archieven. Ook bezoekt hij diverse locaties, binnen en buiten de gemeente Ede, om een beter beeld te krijgen. ,,Soms zie je de kogelgaten nog in de muur zitten. Eigenlijk is een groot verschil met mijn werkstuk dat het destijds veel ging over wat de Duitsers uitspookten, terwijl het nu meer gaat over wat de verzetslieden meemaakten. Dan loop ik door een bos en probeer ik me voor te stellen wat zij in die tijd deden om uit het zicht van de vijand te blijven.”

Ik had niet verwacht dat het zoveel werk zou zijn

Waar de auteur in eerste instantie dacht dat het een dun boekje zou worden, weet hij nu wel beter. ,,Ik krijg gelukkig steeds meer informatie en probeer ook het verhaal van de gevangenen te volgen die naar andere plekken, zoals Doetinchem en Amersfoort, werden gebracht.” En verder: ,,Ik had niet beseft dat het zoveel werk zou zijn. Binnenkort maar eens kijken wat de vervolgstappen zijn.”

COMPLEET Hoewel Henrico Hendriksen al veel informatie heeft, beseft hij zich terdege dat het nog niet compleet is. ,,Ik blijf met een aantal puzzelstukjes zitten. Wat dat betreft had ik 25 jaar eerder met het onderzoek moeten beginnen.” De Edenaar hoopt zijn boekje in het voorjaar af te ronden en in april uit te geven. ,,In die maand was destijds de bevrijding van Lunteren, dus dat zou prachtig zijn. Wordt het toch later, is het ook niet erg. Ik heb nog veel uitzoekwerk, maar dat kan soms snel gaan. Ik ga het in ieder geval niet afraffelen. Hopelijk krijg ik nog mensen te spreken die wat over die tijd kunnen vertellen. Het verzet was toen erg actief, dus ik hoop met name op informatie uit de eerste hand.”

Info: henrico.hendriksen@gmail.com

Door Barry Wensink